Ελληνικό : βαφτίζοντας το κρέας ψάρι για άλλη μία φορά

• 08 Ιουν 2016
• Γράφτηκε από  Φερενίκη Βαταβάλη  
• Εδώ και μερικές μέρες έχει ανακινηθεί το θέμα της ιδιωτικοποίησης των 6.200στρ. του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού και της παραλίας του Αγίου Κοσμά. Ως εκκρεμότητα της ‘αξιολόγησης’ που πρέπει να λυθεί για την εκταμίευση της ‘πολυπόθητης’ δόσης, οι θεσμοί απαιτούν την υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και της εταιρείας LamdaDevelopment που έχει αναδειχθεί σε ανάδοχο για το Ελληνικό. Μνημόνιο κατανόησης για επαναπροσδιορισμό όρων της σύμβασης, στη γενική κατεύθυνση ότι η επένδυση θα πραγματοποιηθεί τελικά με οφέλη για όλες τις πλευρές.

  
  

  Η ιδιωτικοποίηση του Ελληνικού είναι μία υπόθεση που έχει περάσει από μεγάλες διακυμάνσεις. Οι επεξεργασίες ξεκίνησαν στην προμνημονιακή εποχή και ενώ ήταν ακόμα ζωντανό σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής σκηνής το σχέδιο για τη δημιουργία ενός δημόσιου και κοινόχρηστου Μητροπολιτικού Πάρκου. Με τα μνημόνια, το όραμα για το Μητροπολιτικό Πάρκο έδωσε τη θέση του στα σχέδια για την «αξιοποίηση» της έκτασης μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και με στόχο τη δημιουργία ενός οικιστικού συμπλέγματος με νέες κατοικίες, ξενοδοχεία, γραφεία, εμπορικά κέντρα, καζίνο, γκόλφ κτλ. Η έκταση μεταβιβάστηκε στο ΤΑΙΠΕΔ το 2011 και το 2012 προκηρύχθηκε διαγωνισμός πώλησής της, ο οποίος - παρά το αρχικό ενδιαφέρον εννέα επενδυτικών σχημάτων - κατέληξε με έναν υποψήφιο ο οποίος τελικά και επιλέχθηκε, την εταιρεία LamdaDevelopment συμφερόντων Ομίλου Λάτση. Το ΤΑΙΠΕΔ υπέγραψε το 2014 σύμβαση με τον ανάδοχο, η οποία ως τώρα δεν έχει επικυρωθεί από τη Βουλή, όπως οφείλει για να τεθεί σε ισχύ. Στο μεταξύ σήμερα υπογράφηκε το μνημόνιο κατανόησης αγνώστου περιεχομένου μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και επενδυτών, διαμορφώνοντας μία βάση για τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές.

  Από τις πληροφορίες που διακινούνται τις τελευταίες μέρες στον Τύπο μοιάζει να βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή μία μεγάλη μάχη ανάμεσα σε διαφορετικά κέντρα εξουσίας που ασχολούνται με το ζήτημα του Ελληνικού. Για κάποιους το στοίχημα είναι η ‘βελτίωση’ των όρων της σύμβασης, για άλλους η επιτάχυνση της επένδυσης και για άλλους η μεγαλύτερη κατοχύρωσή της ως προς τους όρους και τα κέρδη.

  Πέρα από τα πάμπολλα ζητήματα νομιμότητας σε σχέση με τη διαδικασία του διαγωνισμού, τους όρους της σύμβασης, το τίμημα που θα καταβάλει ο επενδυτής και τις απαιτούμενες εγκρίσεις, πέρα από την πλήρη απουσία ανοιχτών διαδικασιών διαβούλευσης και ενημέρωσης των πολιτών, πέρα από την κατάρρευση οποιαδήποτε έννοιας ολοκληρωμένου σχεδιασμού για ένα χώρο μητροπολιτικής σημασίας, υπάρχουν σοβαρά ζητήματα ηθικής τάξης.

  Όση προσπάθεια και να γίνει, το κρέας δε βαφτίζεται ψάρι. Αυτό που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι η ιδιωτικοποίηση του Ελληνικού προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων. Το ίδιο συμβαίνει και με χιλιάδες άλλα ‘φιλέτα’ σε όλη τη χώρα τα οποία, στο πλαίσιο μίας καθαρά νεοφιλελεύθερης προσέγγισης, ξεπουλιούνται ή θα ξεπουληθούν μέσω του ΤΑΙΠΕΔ ή μέσω του νέου υπερταμείου το οποίο εδώ και λίγες μέρες έχει πάρει στα χέρια του τη μοίρα της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου. Φιλέτα που θα αποκτήσουν διεθνείς και εγχώριοι επενδυτικοί όμιλοι έναντι πινακίου φακής και με προίκα αποικιακούς όρους εκμετάλλευσης, στερώντας από εμάς και τα παιδιά μας το δημόσιο πλούτο και τη δυνατότητα να αποφασίζουμε για το μέλλον του τόπου μας και των πόλεών μας. Αυτό είναι που επιδιώκουν επίμονα και σταθερά οι δανειστές. Αυτό είναι που έχουν αποδεχτεί όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις.

  Η διαδικασία της ιδιωτικοποίησης του Ελληνικού και οι σχετικές διαπραγματεύσεις δεν μπορεί παρά να καταλήξουν σε ένα ευνοϊκό και προσοδοφόρο πλαίσιο για τον επενδυτή που θα λειτουργήσει σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος. Αυτός είναι ο κανόνας και η εμπειρία από τις ιδιωτικοποιήσεις σε όλο τον κόσμο. Για την άμβλυνση των όποιων διαφωνιών και αντιστάσεων εκδηλώνονται, αλλά και για τη διευκόλυνση του κυβερνητικού έργου, οι επενδυτές θα δώσουν λίγα ψίχουλα στην κυβέρνηση και στις τοπικές κοινωνίες. Επίσης γνωστή πρακτική από τη διεθνή εμπειρία. Ό,τι και να γίνει, το αποτέλεσμα είναι γνωστό: οι λίγοι θα κερδίσουν και οι πολλοί θα επιφορτιστούν με το οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος της ιδιωτικοποίησης.

  
  

   η Φερενίκη Βαταβάλη είναι Δρ. Αρχιτέκτων-Μηχανικός ΕΜΠ και μέλος της Επιτροπής Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο στο Ελληνικό