Νατάσσα Τσιρώνη
Δρ. Αρχιτέκτων – Πολεοδόμος
Μέλος της Περιφερειακής Γραμματείας Αττικής των Οικολόγων Πράσινων
To θέμα των ελεύθερων χώρων δεν είναι μόνο πολεοδομικό, αλλά κοινωνικό και πολιτικό. Το έλλειμμα ελεύθερων χώρων και πράσινου και οι άθλιες περιβαλλοντικές συνθήκες στην Αθήνα είναι απόρροια της πλασματικής, στρεβλής και επιζήμιας «ανάπτυξης» που βασιζόταν στο τσιμέντο και την άσφαλτο. Μιας ανάπτυξης που, σε συνδυασμό με την απουσία αποκέντρωσης, έφτιαξε μια τερατούπολη, με προβλήματα περιβαλλοντικά, κυκλοφοριακά αλλά και οικονομικά, όπου, σήμερα, μεγάλο μέρος των κτισμένων (κατοικιών, καταστημάτων και γραφείων) παραμένουν αδιάθετα.
Η ανάγκη στροφής της ανάπτυξης σε άλλους τομείς είναι προφανής. Και όμως, οι κυβερνήσεις εναλλάσσονται, αλλά οι αδιέξοδες πολιτικές επιλογές συνεχίζονται, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές παράμετροι. Και δυστυχώς τα Μ.Μ.Ε. συνεχίζουν να παίζουν την «κασέτα» παραπληροφόρησης των πολιτών.
Η μεταφορά του αεροδρομίου στα Σπάτα κατέλαβε μεγάλες εκτάσεις αδόμητης και γεωργικής γης επιδεινώνοντας το ισοζύγιο της Αττικής. Σαν αντιστάθμισμα, υπήρξε δέσμευση για δημιουργία, στη θέση του παλιού αεροδρομίου, ενός Μητροπολιτικού Πάρκου.
Ήδη όμως από το 2003 οι κυβερνήσεις άρχισαν να σχεδιάζουν την ένταξη μεγάλων τμημάτων πολεοδομικής ανάπτυξης στο πάρκο, με την δικαιολογία της ανεύρεσης πόρων για τη δημιουργία του, εν είδει αντιπαροχής. Παράλληλα εκχώρησαν μεγάλα τμήματά του σε διάφορους φορείς. Τελικά φτάσαμε σήμερα να μη μιλάμε καν για μητροπολιτικό πάρκο αλλά για «αξιοποίηση της περιοχής του πρώην αεροδρομίου», μέσα από το αμφισβητούμενο εύρημα του «Fast Track» που μπορεί να παραβαίνει το κανονιστικό πλαίσιο που η ίδια η πολιτεία έχει νομοθετήσει.
Η πολιτική αυτή της «άλωσης» κάθε μεγάλου ελεύθερου χώρου έχει εφαρμοστεί και στο Πάρκο Γουδή (με το αυθαίρετο Badminton),τον Ελαιώνα (με το γήπεδο του ΠΑΟ και το Mall του Βωβού), τον Ιππόδρομο (με την Λυρική του Λάτση που θα συνοδεύεται από κάποιο αντίστοιχο Mall). Όλοι οι δημόσιοι χώροι εγκαταλείπονται συστηματικά και κάποια στιγμή οικοδομούνται με διάφορες δικαιολογίες:
1. Η δόμηση γίνεται για να δημιουργηθούν, λένε, θέσεις εργασίας. Όμως, με την οικονομική κρίση, η οικοδομή δεν κινείται όχι λόγω έλλειψης οικοπέδων αλλά γιατί υπάρχει ήδη πληθώρα αδιάθετων κτιριακών χώρων. Κάθε νέο κατάστημα που κτίζεται, οδηγεί στο κλείσιμο ένα άλλο. Για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας πρέπει η οικονομία μας να στραφεί σε άλλες, παραγωγικές δραστηριότητες, και όχι να κτίσουμε κάθε ελεύθερο χώρο μας.
2. Αναπαράγεται η ψευδής πληροφορία ότι το Ελληνικό θα είναι το μεγαλύτερο πάρκο της Ευρώπης και ότι είναι άδικο «όλο το πράσινο να γίνει εκεί». Κάθε ευρωπαϊκή πόλη διαθέτει πάρκα πολλαπλάσιας έκτασης, μεγάλες εκτάσεις πράσινου χωρίς κτίρια και δρόμους. Για να αποκτήσει η Αθήνα ένα ανεκτό επίπεδο Πρασίνου, σύμφωνα με τα πολεοδομικά standards, απαιτούνται τουλάχιστον 50.000 στρ. Ακόμη και τότε, η Αθήνα θα βρισκόταν αρκετά κάτω από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η έκταση των 5.300 στρεμμάτων του πρώην αεροδρομίου μαζί με τα 980 στρέμματα της παράκτιας ζώνης είναι μικρή. Πρέπει δηλαδή να απαιτήσουμε και Μητροπολιτικό Πάρκο και μικρά παρκάκια.
3. Δεν λένε ότι στο Ελληνικό υπάρχουν ήδη 480 κτήρια, κάποια πολύ μεγάλα (γήπεδα, Αμαξοστάσιο Τραμ, κλπ) με αντίστοιχο οδικό δίκτυο. Η υπάρχουσα δομημένη επιφάνεια ξεπερνά τα 400.000 τ.μ.! Στο Ελληνικό δεν χρειάζεται να κτίσουμε αλλά να γκρεμίσουμε!
4. Ισχυρίζονται ότι το Ελληνικό δεν θα βελτιώσει στο περιβάλλον της Αθήνας διότι δεν βρίσκεται στο κέντρο της. Τα Ευρωπαϊκά μητροπολιτικά πάρκα βρίσκονται συνήθως σε ακτίνα 6-10 χλμ. από το κέντρο των πόλεων, όπως το Ελληνικό.
5. Υποστηρίζουν ότι τα προνομιούχα νότια προάστια δεν έχουν περιβαλλοντικά προβλήματα, ενώ μελέτες του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών λένε ακριβώς το αντίθετο.
6. Υπερκοστολόγησαν τη μελέτη του Πάρκου και ισχυρίζονται ότι η αξιοποίησή του επιβάλλεται από το υψηλό κόστος δημιουργίας και συντήρησής του. Μελέτη του ΕΜΠ αποδεικνύει ότι η κατασκευή και συντήρηση του Πάρκου μπορούν να αυτοχρηματοδοτούνται, από τα έσοδα των χώρων της Ολυμπιακά Ακίνητα ΑΕ και ΕΤΑ ΑΕ.
7. Αντιμετωπίζουν τους ελεύθερους δημόσιους χώρους σαν άδειο οικόπεδο. Στο εξωτερικό τα νέα κτίρια (όπερες, αμαξοστάσια, κλπ) γίνονται με ανάπλαση περιοχών, και δημιουργούνται συνεχώς νέα πάρκα με απαλλοτριώσεις παλιών εγκαταστάσεων, όπως το Parc Citroen (πρώην αυτοκινητοβιομηχανία) και το Parc de la Villette (παλιά σφαγεία) στο Παρίσι.
8. Τέλος, το Ελληνικό περιήλθε στο Δημόσιο με απαλλοτρίωση για τη δημιουργία έργου δημοσίου συμφέροντος, και επομένως καμία κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα να το εκποιήσει και να κάνει μπίζνες με ιδιώτες για να βγάλει κέρδος! Αν θέλουν οι ιδιώτες να κάνουν επενδύσεις, ας έρθουν και ας αγοράσουν εκτάσεις ιδιωτικές για να τις αξιοποιήσουν! Πρέπει να σταματήσει το κράτος να εκμεταλλεύεται την δημόσια γη (αιγιαλούς, πάρκα, βουνά κλπ), την περιουσία δηλαδή όλων μας, και να εκχωρεί τους ελάχιστους ελεύθερους χώρους σε ιδιώτες για εκμετάλλευση.
Η πόλη μας βρίσκεται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης λόγω περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Στην Αττική, περίπου 5.500 εισαγωγές στα νοσοκομεία ετησίως μπορούν να αποδοθούν στη ρύπανση που επιβαρύνει τους πνεύμονες και την καρδιά, σχετίζεται με καρκίνους και πυροδοτεί αλλεργίες.
Πρέπει να διεκδικήσουμε και να σώσουμε τους εναπομείναντες ελεύθερους χώρους από την εκμετάλλευση και την οικοδόμηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου